Ebû-ş Şemakmak

Ebû-ş Şemakmak

Mervân b. Muhammed Ebû’ş- Şemakmak (H.112-200/ M. 730-815) Horasan veya Buhara asıllı olmakla birlikte Harun Reşid döneminde Basra’da yaşamış hiciv şairidir. Emevî mevâlisinden olup, Beşşâr b. Burd, Ebû’l Atâhiye, Ebû Nuvvâs ve İbn Ebî Hafsa gibi meşhur şairlerle birlikte aynı dönemde yaşamış ve onları hicvetmiştir. Uzun boyu sebebiyle “Şemakmak” şeklinde isimlendirilmiş, burnu çok uzun ve görünüşü de çirkin olan şair, aşırı fakirliği sebebiyle “Şu’arâ’u-l İsticdâ” şeklinde isimlendirilen fakir ve dilenci şairlerden sayılmıştır. Yardıma olan ihtiyacı sebebiyle Beşşâr b. Burd tarafından kendisine yıllık 200 dirhem nakdî yardım yapıldığı rivayet edilmektedir. Şairin Basra’daki evini betimlediği kasidesi onun en güzel şiirlerinden birisidir.

بَرَزَت مَِنَ اَلمَنازِلِ اَلقِبابَ فَلَم يََعسِر عََلى أََحَدٍ حَِجابي

فَمَنزَِلي اَلفَضا ء وََسَق ف بََيتي سَما ء اَللََِّ أََو قَطعِ اَلسَحابَِ

فَأَنتَ إَِذا أََرَدتَ دََخَلتَ بََيتي عَلَيَّ مسلِماً مَِن غََيرِ بَابَِ

لِأَنّي لََم أََجِد مَصارعَ بَابٍَ يَكو ن مَِنَ اَلسَحابِ إَِلى اَلت رابَِ

وَلا خَِف ت اَلإِباقَ عََلى عََبيديََ وَلا خَِف ت اَلهَلاكَ عََلى دََوابي

İnsanların bakışları arasında kubbeli evimden çıktım

Evim boşluktur ve çatısı gökyüzü veya bulut parçası

Evime herkes girebilir çünkü onun kapısı yoktur

Çünkü gökle yeri kapatacak büyük bir kapı bulamadım

Kaçmasından korkacağım bir kölem

Veya ölmesinden korkacağım bir bineğim de yok.

https://www.academia.edu/7868694/Arap_Edebiyat%C4%B1nda_E%C5%9Fkiya_%C5%9Eairler