Levlake levlake lemâ halaktü’l-eflâk -Sen olmasaydın, Sen olmasaydın, ben âlemleri yaratmazdım

Levlake levlake lemâ halaktü’l-eflâk” hadisi bir hadis-i kutsidir. Mânâsı şöyledir: “Sen olmasaydın, Sen olmasaydın, ben âlemleri yaratmazdım”

Hadis-i kudsi, mânâsı Cenab-ı Allah’a ait olup, Peygamber Efendimiz (asm) tarafından metin ve ifadeye dökülen ilâhî sözlerdendir. Hadis-i kudsîler genelde, “Allah dedi ki”, “Allah buyurdu ki” tarzında ifadelerle başlar. Çünkü mânâ doğrudan Cenab-ı Allah’a aittir. “Sen olmasaydın ben âlemleri yaratmazdım” hadis-i kudsîsi Risâle-i Nur’da birçok yönleriyle izah ve tefsir edilmiştir.*1 Bedîüzzaman Hazretleri bu hadis-i kudsîden hareketle, (çekirdek-ağaç-meyve-meyve içinde yine çekirdek) misalinde olduğu gibi, Peygamber Efendimiz’in (asm) maddî ve mânevî varlığının bu kâinât ağacının hem çekirdeği, hem meyvesi hükmünde olduğunu kaydetmiş*2 ve kâinatın varlık sebebi olarak Hazret-i Muhammed’i (asm) göstermiştir.*3

Bedîüzzaman Saîd Nursî gibi bir hadis hafızı tarafından sıhhati sabit görülmüş ve âdetullaha uygun bir yaklaşımla açıklanmış, izah ve tefsir edilmiş bir hadis için, daha başka kaynak aramak abesle iştigal olur. Bu hadis, hadis kaynaklarında elbette yer alıyor. Hadis, Keşfü’l-Hafâ’da kayıtlıdır*.4

DİPNOTLAR:

1.  Sözler, s. 72; Sözler, s. 215; Mesnevî-i Nûriye, s. 38

2. Mesnevî-i Nûriye, s. 99

3. Sözler, s. 113; Lem’alar, s. 329

4. Keşfü’l-Hafâ, 2/164, H. No: 2123

http://www.yeniasya.com.tr/suleyman-kosmene/levlake-levlak-hadisi-uzerine_304885

İNCİL: Koloseliler, bölüm 1

14. Onda kurtuluşa, günahlarımızın bağışına sahibiz.

15. Görünmez Tanrının görünümü, bütün yaratılışın lk doğanı Odur.

16. Nitekim yerde ve gökte, görünen ve görünmeyen her şey -tahtlar,egemenlkler, yönetimler, hükümranlıklar – Onda yaratıldı. Her şey onun aracılığıyla ve Onun için yaratıldı.

http://biblewebapp.com/study/content/texts/tur_turk/CL1.html

"Kudsî hadisler Hz. Peygamber tarafından söze getirilen; ancak manası Allah tarafından ilham edilen sözlerdir. Şüphesiz bu sözler, bir ayet olmamakla birlikte Allah’ın sözleridir. Edebiyatımızda ve özellikle klasik şiirimizde bu itibarla yaygın olarak kullanılan bazı hadis-i kudsîler mevcuttur. Özellikle mutasavvıfların sık sık başvurdukları “Ben gizli bir hazineydim; bilinmeyi diledim” hadis-i kudsîsi oldukça meşhurdur. Yine klasik şiirimizde sık sık geçen hadis-i kudsîlerden birisi de “Levlâke levlâk lemâ halaktü’l-eflâk” (sen olmasaydın, sen olmasaydın, felekleri yaratmazdım)sözüdür. 

Hz. Peygamber sevgisi ve övgüsü, edebiyatımızda müstakil eser veya şiirlerle yapılmakla birlikte beyitlerin içine serpiştirilmiş ibareler şeklinde de geçmektedir. Dinî bakımdan sahihliği çokça tartışılmış olan bu hadis, bütün bunlara rağmen edebiyatımızda ve özellikle şiirimizde oldukça yaygın olarak kullanılmıştır. Anlamı itibarıyla değerlendirildiğinde Hz. Peygamber’e olağanüstü bir paye verilmiş olması, bu hadisin önemini ortaya koymaktadır. Çünkü kendi varlığının bilinmesi için mevcudatı yaratmayı murat eden Allah, hadise göre varlığı yaratma sebebi olarak Hz. Peygamber’i işaret etmektedir. Bu paye, edebiyatımızda yüce bir makam, ulu bir sultanlık olarak telakki edilmiş ve bu ibare ile genellikle saltanat bildiren kelimeler yan yana getirilmiştir. Kısmî iktibasla ve “levlâk” kısaltmasıyla geçen hadis daha çok şah, taç, taht, otağ, hil’at gibi saltanat bildiren kelimelerle terkiplere girmiştir."

ESKİ TÜRK EDEBİYATI ARAŞTIRMALARI DERGİSİ

[Journal Of Old Turkish Literature Researches]

E-ISSN: 2651-3013

DOI Number:

Cilt: 1 Sayı: 1 Ağustos 2018

s.s. 154-168

Eski Türk Edebiyatı Araştırmaları Dergisi [ESTAD]

Cilt: 1 Sayı: 1 Ağustos 2018 s.s. 154-168

“SEN OLMASAYDIN FELEKLERİ YARATMAZDIM” HADİS-İ

KUDSÎSİNİN KLASİK ŞİİRE YANSIMALARI

Ali YILDIRIM

 Prof. Dr. Fırat Üniversitesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Eski Türk Edebiyatı A.B.D.

ayildirim@firat.edu.tr.

https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/532083